नवी दिल्ली : कोरोनाच्या महामारीत खाद्य तेलांच्या किंमतीत प्रचंड वाढ झाली आहे. यामुळे सर्वसामान्यांचे बजेट कोलमडले आहे. दरम्यान, नवीन पिकाच्या आगमनाने आणि जागतिक किमतींमध्ये संभाव्य घट झाल्याने देशातील खाद्यतेलाच्या किरकोळ किमती डिसेंबरपासून मंदावण्यास सुरुवात करतील , अशी माहिती अन्नसचिव सुधांशु पांडे यांनी दिली. भारत 60 टक्के खाद्यतेल आयात करतो. जागतिक घडामोडींमुळे, देशातील खाद्यतेलांच्या किरकोळ किमती गेल्या एका वर्षात 64 टक्क्यांनी वाढल्या.
“फ्युचर्स मार्केटमध्ये डिसेंबरमध्ये डिलिव्हरीसाठी खाद्यतेलांच्या किमतींमध्ये घसरत असलेला कल पाहता, किरकोळ किमती कमी होण्यास सुरुवात होईल असे दिसते, परंतु खाण्यापिण्याच्या किंमतीत घट होणार नाही असेही “पांडे यांनी सांगितले.
देशांतर्गत बाजारात खाद्यतेलांच्या तीव्र वाढीचे कारण स्पष्ट करताना सचिव म्हणाले की, मुख्य कारणांपैकी एक म्हणजे अनेक देश आपापल्या संसाधनांचा वापर करून जैवइंधन धोरणाचा आक्रमकपणे अवलंब करत आहेत, ज्यामुळे आंतरराष्ट्रीय बाजारात किमती वाढल्या आहेत. ते म्हणाले की, उदाहरणार्थ, मलेशिया आणि इंडोनेशिया, जे भारताला पाम तेल पुरवठा करणारे प्रमुख आहेत, ते त्यांच्या जैवइंधन धोरणासाठी पाम तेल वापरत आहेत. त्याचप्रमाणे अमेरिकाही जैवइंधन बनवण्यासाठी सोयाबीनचा वापर करत आहे.
पाम तेल आणि सोयाबीन तेल मुख्यतः भारतात आयात केले जाते. भारतीय बाजारात पाम तेलाचा वाटा सुमारे 30-31 टक्के आहे तर सोयाबीन तेलाचा हिस्सा 22 टक्क्यांपर्यंत आहे. अशा परिस्थितीत परदेशातील किंमती वाढल्याचा परिणाम देशांतर्गत बाजारावर पडतो. ते म्हणाले की, गेल्या आठवड्यात सोयाबीन तेलाच्या जागतिक किमती 22 टक्क्यांनी आणि पाम तेलाच्या 18 टक्क्यांनी वाढल्या होत्या, पण भारतीय बाजारपेठेवर त्याचा परिणाम दोन टक्क्यांपेक्षा कमी झाला आहे.
ते म्हणाले की, भारत सरकारने किरकोळ बाजारात किंमती स्थिर ठेवण्यासाठी इतर पावलांसह आयात शुल्क कमी करणे यासारखे अनेक उपाय केले आहेत. सरकारी आकडेवारीनुसार, पाम तेलाची किरकोळ किंमत 3 सप्टेंबर रोजी 64 टक्क्यांनी वाढून 139 रुपये झाली जी एक वर्षापूर्वी 85 रुपये प्रति किलो होती.
त्याचप्रमाणे, सोयाबीन तेलाची किरकोळ किंमत 51.21 टक्क्यांनी वाढून 155 रुपये प्रति किलो झाली जी पूर्वी 102.5 रुपये किलो होती, तर सूर्यफूल तेलाची किरकोळ किंमत 46 टक्क्यांनी वाढून 175 रुपये प्रति किलो झाली जी एक वर्षापूर्वी 120 रुपये प्रति किलो होती . किरकोळ बाजारात मोहरीच्या तेलाची किंमत 3 सप्टेंबरला 46 टक्क्यांनी वाढून 175 रुपये प्रति किलो झाली आहे जी एक वर्षापूर्वीच्या याच कालावधीत 120 रुपये प्रति किलो होती. शेंगदाण्याचे तेल 26.22 टक्क्यांनी वाढून 180 रुपये प्रति किलो झाले. एक वर्षापूर्वी ते 142.6 रुपये प्रति किलो होते.
