Ladki Bahin Yojana राज्यातील महिलांसाठी सुरू करण्यात आलेली Chief Minister Majhi Ladki Bahin Yojana ही आजच्या घडीला चर्चेचा विषय ठरली आहे. गेल्या वर्षी राज्य सरकारने महिलांच्या आर्थिक सक्षमीकरणासाठी ही योजना सुरू केली होती. Government scheme for women
scheme in Maharashtra अशा अनेक शब्दांशी ही योजना जोडली गेली आहे.
महिलांना दरमहा ₹1500 रुपये थेट

बँक खात्यात देण्याची हमी या योजनेत देण्यात आली होती. यामध्ये राज्यातील लाखो महिलांनी नोंदणी केली. मात्र, वेळोवेळी eligibility criteria, e-KYC process आणि technical issues in OTP verification यामुळे महिलांमध्ये संभ्रम निर्माण झाला आहे.
योजना सुरू करण्यामागील उद्देश
सरकारकडून नेहमीच महिलांच्या सक्षमीकरणासाठी विविध योजना राबवल्या जातात. Majhi Ladki Bahin Yojana हा त्याचाच एक भाग होता. ग्रामीण व शहरी भागातील महिला self-reliant व्हाव्यात, women empowerment in Maharashtra या दृष्टीने त्या पुढे याव्यात, त्यांना स्वतःच्या लहानसहान खर्चासाठी financial independence मिळावी, या प्रमुख उद्देशाने ही योजना राबवली गेली.
मात्र सुरुवातीला अनेकांनी चुकीची माहिती देऊन किंवा अपात्र असूनही अर्ज केला. यामुळे fraudulent beneficiaries in government schemes असा प्रश्न निर्माण झाला. परिणामी, सरकारने आता e-KYC mandatory केली आहे.

ई-केवायसी का आवश्यक?
अनेक duplicate applications आढळले.
काही महिलांनी चुकीच्या माहितीवरून लाभ घेतला.
Government data verification आवश्यक झाले.
योजनेंतील पैशांचा transparent utilization व्हावा म्हणून पती किंवा वडिलांचे उत्पन्न तपासणे बंधनकारक केले गेले.
म्हणजेच, जर कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न ₹2.5 लाखांपेक्षा जास्त असेल, तर महिलेला या योजनेचा लाभ मिळणार नाही. त्यामुळे ई-केवायसी हा eligibility verification tool ठरला आहे.
महिलांची समस्या : OTP Error
अनेक महिलांनी सांगितले की OTP not received during e-KYC ही समस्या मोठ्या प्रमाणात आहे. यामुळे अनेक अर्ज अर्धवट राहतात. काहींना technical error in server तर काहींना mobile number not linked with Aadhaar अशी अडचण येते.
दिवाळीचा हप्ता वेळेवर मिळेल की नाही, याबाबत महिलांमध्ये संभ्रम होता. delay in government scheme installment हा त्यांचा मोठा प्रश्न बनला.

अदिती तटकरे यांची प्रतिक्रिया
महिला व बालकल्याण मंत्री अदिती तटकरे यांनी या प्रकरणाची गांभीर्याने दखल घेतली आहे. त्यांनी स्पष्ट सांगितले की ही technical glitch in OTP generation आहे आणि लवकरच त्यावर उपाय होणार आहे.
त्यांनी सोशल मीडियावर (X platform post) लिहिले की –
“मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजनेचे E-KYC करताना OTP संदर्भात काही अडचणी येत आहेत. या तांत्रिक अडचणी दूर करण्याचे काम तज्ञांकडून सुरू आहे. लवकरच e-KYC प्रक्रिया पूर्णपणे सुलभ केली जाईल.”यामुळे महिलांना थोडा दिलासा मिळाला आहे.
e-KYC कशी करावी? (Step-by-Step Process)
१) Majhi Ladki Bahin Yojana official website वर लॉगिन करा.
२) Home page वर e-KYC option निवडा.
३) आधार क्रमांक व कॅप्चा टाका, नंतर Send OTP बटण दाबा.
४) मोबाईलवर आलेला OTP टाकून Submit करा.
५) तुमचा आधार क्रमांक पात्र यादीत आहे का ते तपासले जाईल.
६) पुढे पती/वडिलांचा आधार क्रमांक टाका, OTP मिळवा.
७) जात प्रवर्ग निवडा व खालील बाबी प्रमाणित करा:
कुटुंबात कोणी शासकीय कर्मचारी/पेन्शनधारक नाही.
फक्त एक विवाहित व एक अविवाहित महिला लाभ घेते आहे.
८) चेक बॉक्सवर क्लिक करून Submit करा.
९) यशस्वी झाल्यावर संदेश मिळेल – “e-KYC पडताळणी यशस्वीरित्या पूर्ण झाली आहे.

योजनेंबाबत महिलांच्या अपेक्षा
या योजनेमुळे लाखो महिलांना दिलासा मिळाला आहे. त्यांच्यासाठी हा monthly financial support महत्त्वाचा आहे. मात्र, server issues, OTP delay, eligibility confusion या गोष्टींनी त्यांची चिंता वाढवली आहे.
अनेक महिलांचा विश्वास आहे की जर transparent process with proper grievance redressal सुरू झाली, तर ही योजना खऱ्या अर्थाने successful women empowerment scheme ठरेल.
पुढील वाटचाल
सरकार लवकरच server upgrade करणार आहे.
helpline numbers सुरू करण्याची शक्यता आहे.
तक्रारींसाठी district-level help centers उभारले जाणार आहेत.
महिलांना SMS updates for scheme installments दिले जाणार आहेत.
Majhi Ladki Bahin Yojana ही महिलांच्या आयुष्यात सकारात्मक बदल घडवणारी योजना आहे. सुरुवातीच्या अडचणी, विशेषतः e-KYC OTP error, हा एक तांत्रिक प्रश्न आहे आणि तो लवकरच सुटेल अशी अपेक्षा आहे.
सरकारने महिलांना दिलेला ₹1500 per month financial support हा त्यांच्यासाठी फक्त आर्थिक आधार नाही, तर social empowerment चा एक भाग आहे. तांत्रिक समस्या सुटल्या की ही योजना Maharashtra’s landmark women welfare scheme ठरेल.

Ladki Bahin Yojana : ई-केवायसी अडचणी, उपाययोजना आणि महिलांची अपेक्षा
Cash Limit at Home – घरी रोख रक्कम ठेवण्याची मर्यादा किती? आयकर विभागाचे नियम जाणुनघ्या*