GST Reduction नंतर RBIचा मोठा निर्णय: आता EMI होणार स्वस्त, कर्जदारांना मिळणार नवीन सुविधा.

भारतीय अर्थव्यवस्थेत गेल्या काही दिवसांपासून Finance sector मध्ये मोठे बदल घडत आहेत. काही दिवसांपूर्वी केंद्र सरकारने GST दरांमध्ये कपात (GST Rate Cut) केली होती. आता देशात केवळ दोन GST tax slabs उरले आहेत, ज्यामुळे उद्योग, व्यापार आणि सामान्य ग्राहक यांना मोठा दिलासा मिळाला आहे.
दरम्यान, Reserve Bank of India (RBI) आता आणखी एक मोठा निर्णय घेण्याच्या तयारीत आहे. या निर्णयामुळे loan holders, विशेषत: home loan किंवा vehicle loan घेतलेल्या नागरिकांना थेट फायदा होणार आहे.
EMI होणार स्वस्त – RBIचा नवा प्रस्ताव
RBI Floating Rate EMI Reduction Decision:
GST कपातीनंतर आता RBI ने ग्राहकांसाठी आणखी एक सुखद बातमी दिली आहे. बँका आता floating rate loans वरचा EMI कमी करू शकणार आहेत. म्हणजेच, loan EMI reduction होणार असून कर्जदारांना महिन्याच्या हप्त्यात थेट दिलासा मिळेल.
आतापर्यंत अनेक बँकांमध्ये lock-in period संपेपर्यंत EMI बदलता येत नसे. पण आता RBIच्या नव्या नियमांनुसार 3 वर्षांच्या लॉक-इनपूर्वी देखील बँका EMI कमी करू शकतील.
याचा थेट फायदा borrowers म्हणजेच कर्जदारांना होणार आहे. व्याजदर घटल्यास हप्ता कमी होईल आणि त्यांची financial burden कमी होईल.
निश्चित व्याजदर (Fixed Rate) कर्जदारांनाही दिलासा
फक्त फ्लोटिंग दराचे नाही, तर आता fixed rate loan holders नादेखील RBIच्या या निर्णयाचा फायदा होणार आहे.
पूर्वी fixed rate loans घेणाऱ्या ग्राहकांना मधल्या काळात फ्लोटिंग दरावर स्विच करण्याची परवानगी नव्हती. पण आता RBI new rule for borrowers नुसार ग्राहकांना त्यांच्या इच्छेनुसार fixed rate loan ते floating rate loan switch करण्याचा पर्याय मिळणार आहे.
यामुळे कर्जदारांना बाजारातील परिस्थितीनुसार योग्य interest rate निवडण्याची लवचिकता मिळेल. म्हणजेच, जेव्हा बाजारात व्याजदर कमी असतील तेव्हा ते फ्लोटिंगवर स्विच करून कमी हप्त्यांचा लाभ घेऊ शकतात.
फ्लोटिंग व्याजदर म्हणजे काय? (What is Floating Rate of Interest)

फ्लोटिंग व्याजदर म्हणजे असा दर जो market fluctuation नुसार बदलत असतो. म्हणजेच, कर्जाच्या कालावधीत व्याजदर वाढू किंवा कमी होऊ शकतो.
फ्लोटिंग दर हा benchmark rates वर आधारित असतो, जसे की Repo Rate, MCLR (Marginal Cost of Funds based Lending Rate) किंवा RBI Repo Linked Lending Rate.
जेव्हा बाजारात व्याजदर कमी असतात, तेव्हा फ्लोटिंग दराचे कर्ज घेणे अत्यंत फायदेशीर ठरते. यामुळे कर्जदारांना दीर्घकाळात हजारो रुपयांचा फायदा होतो.
उदाहरणार्थ, जर एखाद्या व्यक्तीने 10 लाखांचे home loan घेतले असेल आणि व्याजदर 9% वरून 8% झाला, तर दरमहा EMI मध्ये लक्षणीय घट होते.
फ्लोटिंग व्याजदराचे फायदे (Benefits of Floating Rate Loan)
1. Lower EMI in Falling Market:
व्याजदर कमी झाल्यास EMI आपोआप कमी होतो.
2. Transparency:
बँका आणि वित्तसंस्था आता RBI repo rate-linked loans देतात, त्यामुळे बदल पारदर्शक राहतो.
3. No Prepayment Penalty:
बहुतांश फ्लोटिंग लोनवर prepayment charge नसतो, त्यामुळे ग्राहक कधीही लोन फेडू शकतात.
4. Long-Term Savings:
दीर्घकालीन दृष्टीने फ्लोटिंग लोन फायदेशीर ठरतात कारण बाजारात व्याजदर नेहमी एकसमान राहत नाहीत.
गोल्ड लोन होणार अधिक सोपे
RBIने Gold Loan Rules मध्ये देखील मोठा बदल केला आहे. आधी केवळ ज्वेलर्स किंवा सोनारांनाच (Jewellers) गोल्ड लोनचा पर्याय मिळत होता. पण आता MSME sector, लघु कारागीर आणि लघुउद्योग (Small Entrepreneurs) यांनाही सोने कच्चा माल म्हणून वापरून लोन घेण्याची सुविधा मिळणार आहे.
यामुळे gold-based working capital उभे करणे सुलभ होईल आणि micro & small businesses साठी निधी उभारणी सोपी होईल.
RBI’s new Gold Loan policy MSME क्षेत्रासाठी नवी संजीवनी ठरणार आहे, कारण यामुळे लघु व्यावसायिकांना बँक कर्ज सहज उपलब्ध होईल.
अर्थव्यवस्थेवर सकारात्मक परिणाम
या दोन निर्णयांमुळे — GST दरकपात आणि RBI EMI reduction — भारतीय बाजारपेठेत आर्थिक चैतन्य निर्माण होण्याची शक्यता आहे.
ग्राहकांचा purchasing power वाढेल
कर्जाची मागणी वाढेल
रिअल इस्टेट, वाहन आणि इलेक्ट्रॉनिक्स सारख्या क्षेत्रांना गती मिळेल
हे सर्व एकत्रितपणे India’s Economic Growth Rate वाढविण्यास मदत करेल
GST Reduction आणि RBI Floating Rate EMI Decision हे दोन्ही निर्णय सामान्य नागरिकांसाठी आणि उद्योगांसाठी अत्यंत सकारात्मक आहेत.
या नव्या नियमानुसार, ग्राहकांना त्यांच्या आर्थिक नियोजनावर अधिक नियंत्रण मिळेल.
कर्जदारांना व्याजदरातील चढ-उतारांनुसार योग्य पर्याय निवडता येईल आणि लहान उद्योगांनाही gold loan द्वारे आर्थिक स्वावलंबन मिळेल.
एकूणच, या निर्णयांमुळे भारतीय अर्थव्यवस्था अधिक लवचिक, ग्राहककेंद्री आणि विकासाभिमुख बनत आहे.

PM Modi Agriculture Scheme: पंतप्रधान मोदींकडून शेतकऱ्यांना ३५,४४० कोटींची भेट