Mahakal Mandir Aarti : उज्जैनच्या महाकालेश्वर मंदिरातील भस्म शृंगार आरती म्हणजे चिता भस्माने केलेले शिवशृंगार. यामागील अध्यात्म, परंपरा व अनुभव जाणून घ्या.
Mahakal Mandir Aarti : भस्म शृंगार आरती – अद्वितीय आणि पवित्र परंपरेचा थरारक अनुभव
भगवान शंकर हे विरक्त, औघड व अघोरी साधनेचे अधिपती मानले जातात. त्यांच्या उपासनेत, सामान्य भक्तीपासून ते अघोरी मार्गाच्या अनुष्ठानांपर्यंत विविध परंपरा आढळतात. अशाच एक अद्वितीय परंपरा म्हणजे “भस्म शृंगार आरती” – जी केवळ उज्जैनच्या महाकालेश्वर ज्योतिर्लिंग मंदिरात पाहायला मिळते. ही आरती केवळ धार्मिक क्रियाच नाही, तर तो एक आध्यात्मिक, भावनिक आणि संस्कृतीचा जिवंत अनुभव आहे.
Mahakal Mandir Aarti : भस्म शृंगार आरती म्हणजे काय?
“भस्म” म्हणजे चिता भस्म, मृताच्या चितेवरून घेतलेले राख. ही राख भगवान शंकराच्या देहावर लावून त्यांचे शृंगार केले जाते. उज्जैनच्या महाकाल मंदिरात दररोज पहाटे ४ वाजता ही आरती होते आणि हे संपूर्ण विधी एक अद्वितीय धार्मिक अनुभव देतात.
Mahakal Mandir Aarti : भस्म शृंगार आरतीचे महत्त्व
1. भगवान महाकालांचे औघड रूप हेच आरतीचे मूळ आहे.
2. चिता भस्माचा उपयोग करून मृत्यूलोकाचे स्मरण आणि जीवनाच्या क्षणभंगुरतेचा संदेश दिला जातो.
3. भस्म हे शुद्धतेचे, आत्मनिवेदनाचे व नश्वरतेचे प्रतीक मानले जाते.
4. या आरतीद्वारे भक्त भगवान शंकराच्या मृत्यूच्या पार जाणाऱ्या शक्तीला वंदन करतात.
Mahakal Mandir Aarti : आरतीची प्रक्रिया
1. पहाटे २ वाजता मंदिरात प्रवेश सुरू होतो (फक्त भस्म आरतीसाठी रजिस्ट्रेशन असलेल्या भाविकांना).
2. तीर्थपूजा, अभिषेक (दूध, जल, पंचामृताने), नंतर
3. विभूती/भस्म लावून महाकालेश्वराचे शृंगार केला जातो.
4. शंखध्वनी, डमरू नाद, मंत्रोच्चार यामध्ये आरती होऊन संपूर्ण मंदिरात दिव्यता पसरते.
5. ही आरती साक्षात शिवस्वरूप पाहिल्याचा अनुभव देते.
आजच्या भस्म आरतीचे व्हिडिओ पहा👇🏻
https://x.com/ujjain_live/status/1952188080699638054?t=SMf9LaCdxCm0AYca7loM_g&s=19
कोणते भक्त सहभागी होऊ शकतात?
ही आरती ऑनलाइन रजिस्ट्रेशनवर आधारित असते.
पुरूषांना पारंपरिक पोशाख (धोतर, अंगवस्त्र) आवश्यक आहे.
महिलांना मंदिराच्या खास गॅलरीतून दर्शनाची परवानगी दिली जाते.
ऑनलाइन रजिस्ट्रेशन: https://shrimahakaleshwar.com/bhasmaarti
ऐतिहासिक आणि आध्यात्मिक पृष्ठभूमी
महाकाल मंदिराची स्थापना सतीच्या शवाचा एक भाग येथे पडल्यामुळे झाली अशी आख्यायिका आहे.
स्कंद पुराण, शिव पुराणात महाकालाचा उल्लेख आढळतो.
भस्म आरतीचे मूळ संत, साधू आणि अघोरींच्या अघोर परंपरेत आहे.
डिजिटल माध्यमांमधूनही अनुभव
महाकाल मंदिराने याचे थेट प्रक्षेपण YouTube आणि सोशल मीडियावर सुरू केले आहे.
त्याचा लाभ घेऊन जगभरातील शिवभक्त या अनोख्या आरतीचा लाभ घेतात.
मंदिराचा YouTube चॅनेल: Mahakaleshwar Temple Official
भस्म शृंगार आरती ही केवळ एक धार्मिक विधी नाही, ती आहे जीवन, मृत्यू आणि मोक्ष यांचा अनोखा संगम. उज्जैनच्या महाकाल मंदिरात ही आरती पाहणे म्हणजे स्वतः शिवतत्त्वाशी संलग्न होणे. ही आरती एकदा पाहिल्यावर मनावर कायमचा ठसा उमटतो, जो विसरता येत नाही – हे भक्त सांगतात.
उज्जैनच्या महाकालेश्वर मंदिरातील भस्म शृंगार आरती ही एक अद्वितीय व प्राचीन परंपरा आहे, जिचा उगम शिवाच्या औघड, अघोरी व विरक्त रूपाशी संबंधित आहे. पुराणांनुसार भगवान शंकरांनी उज्जैनमध्ये राक्षसांचा वध केल्यानंतर तांडव करत चिता भस्म अंगाला लावलं आणि तेव्हापासून या पवित्र भूमीत भस्माने शृंगार करण्याची परंपरा सुरू झाली. ही आरती मृत्यूचे सत्य स्वीकारण्याची, जीवनाच्या नश्वरतेचा स्मरण करणारी आणि मोक्षप्राप्तीचा संदेश देणारी आहे.
पूर्वी ही भस्म चितेवरून आणली जात असे, तर आज ती गोमय भस्म म्हणून वापरली जाते. महाकाल हे एकमेव असे ज्योतिर्लिंग आहे जिथे दररोज पहाटे ही आरती केली जाते. ही परंपरा अघोरी साधना, तत्त्वज्ञान व अध्यात्म यांचा संगम दर्शवते आणि शिवभक्तांना मृत्यूच्या भयातून मुक्ती देणाऱ्या “महाकाल” रूपाशी जोडते.
श्रावण महिन्यातील उज्जैन महाकालेश्वर मंदीरातील गर्दी
श्रावण महिन्यात संपूर्ण भारतभरात भक्तिभावाचा महापर्व साजरा केला जातो. विशेषतः उज्जैनमधील महाकालेश्वर ज्योतिर्लिंग हे श्रद्धेचं प्रमुख केंद्र असून श्रावण महिन्यात येथे लाखो भाविकांची अलोट गर्दी उसळते. सोमवारी म्हणजेच श्रावण सोमवारच्या दिवशी महाकालाच्या दर्शनासाठी देशाच्या विविध भागांमधून भाविक उज्जैनमध्ये येतात. पहाटेपासूनच मंदिर परिसरात रांगा लागतात आणि “जय महाकाल” च्या गजरात संपूर्ण परिसर भक्तिमय होतो.
या महिन्यात महाकालेश्वराची प्रसिद्ध ‘भस्म आरती’, ‘शृंगार दर्शन’, आणि विविध धार्मिक विधी यासाठी विशेष आयोजन केलं जातं. पोलिस प्रशासन, स्वयंसेवक आणि मंदिर समिती या गर्दीच्या नियंत्रणासाठी विशेष उपाययोजना करतात. भक्तांसाठी ऑनलाईन दर्शन, व्हीआयपी पास आणि लाईव्ह स्ट्रीमिंगसारख्या सुविधाही पुरविल्या जातात. दरवर्षीप्रमाणे यंदाही श्रावण महिन्याच्या प्रत्येक सोमवारी उज्जैन महाकाल मंदिरात भक्तांची प्रचंड गर्दी पाहायला मिळत आहे.
महत्त्वाच्या गोष्टी:
स्थळ महाकालेश्वर मंदिर, उज्जैन
वेळ दररोज पहाटे ४ वाजता
राख कुठून मिळते? पूर्वी चितेवरून, आता गोमय (गाईच्या शेणाचे पवित्र भस्म)
उपस्थिती फक्त पूर्वनोंदणी केल्यास प्रवेश
परंपरा केवळ इथे चालू असलेली जगातली एकमेव आरती Mahakal Mandir Aarti
सरकारी नोकरी कुठे? वाचा –
रेल्वे भरती सुरू – 3115 जागा, कोणतीही परीक्षा नाही!
महाराष्ट्रात 1700 नव्या तलाठी पदांची भरती ; महत्त्वाची माहिती जाणून घ्या!
UPSC EPFO भरती 2025 : EO/AO आणि APFC 230 पदांसाठी संधी! थेट निवड पद्धतीने होणार भरती..
सुरक्षा सहाय्यक ५ हजार पदांची भरती जाहीर : १० वी पास असणाऱ्यांसाठी मोठी संधी
Teacher Recruitment 2025 : 12 हजार शिक्षक भरतीची मोठी संधी!
महाराष्ट्र जलसंपदा विभागात 1200+ पदांची मेगाभरती!
10वी, 12वी, ITI, डिप्लोमा, पदवीधर सर्वांना संधी
संबंधीत बातम्या👇🏻
बजाज फायनान्सचे पर्सनल लोन घेणे झाले सोपे! 40 हजार ते 55 लाख पर्यंत मिळतंय कर्ज…
टर्म इन्शुरन्स म्हणजे काय? हा इन्शुरन्स घ्यायचा की नाही?
१० मिनिटात कर्ज मिळवा, खरं की खोटे?
Personal Loan 2025: कमी व्याजदरात त्वरित कर्ज मिळवा,EMI, पात्रता, आणि सर्वोत्तम बँका कोणत्या?
Indian IPO Boom 2025 : भारत दुसऱ्या क्रमांकावर IPO संख्येत, स्टार्टअप्सकडून विक्रमी निधी उभारणी
Loan without CIBIL Score: क्रेडिट स्कोअर नसतानाही मिळणार कर्ज? हे ५ पर्याय वापरा!
Gold Loan फायदे, तोटे,व्याजदर आणि सावधगिरी – सोने तारण कर्ज संपूर्ण माहिती
Mutual Fund vs Bank FD| म्युच्युअल फंड की बँक FD? कुठे गुंतवणूक सुरक्षित आणि फायदे
