१२वी नंतर उच्च शिक्षण करियरच्या दृष्टीने आणि व्यक्तिगत विकासासाठी खूप महत्त्वाचे आहे,उच्च शिक्षणामुळे तुम्हाला विशिष्ट कौशल्य आणि ज्ञान प्राप्त होते, जे तुमच्या करियरमध्ये फायदेशीर ठरते. उच्च शिक्षण घेतल्याने तुम्हाला अधिक चांगल्या संधी उपलब्ध होऊ शकते.
१२ नंतर शिक्षणाचे पर्याय कोणकोणते जाणून घ्या…
What are the options for higher education after 12th? What is important in terms of career?
१२ वी नंतर शिक्षणाचे अनेक पर्याय आहेत. तुमच्या आवडी, क्षमता आणि करिअरच्या ध्येयावर आधारित असून तुम्हाला ज्या क्षेत्रात करियर करायचे आहे त्या क्षेत्रानुसार उच्च शिक्षण निवडण्याचा तुम्ही पुढील पर्याय निवडू शकता चला तर मग १२ वी नंतर शिक्षणाचे पर्याय कोणकोणते याची माहिती जाणून घेऊया.
१. कॉलेज / डिग्री कोर्सेस:
• आर्ट्स (BA): इतिहास, समाजशास्त्र, मानसशास्त्र, साहित्य, मानसशास्त्र, गणित इत्यादी विषय.
• कॉमर्स (BCom): व्यवसाय व्यवस्थापन, अर्थशास्त्र, वित्त, लेखा इत्यादी.
• सायन्स (BSc): गणित, जैवविज्ञान, भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र, संगणक विज्ञान इत्यादी.
२. प्रोफेशनल डिग्री कोर्सेस:
• इंजिनियरिंग (BTech/BE): विविध शाखांमध्ये (संगणक, मेकॅनिकल, इलेक्ट्रिकल, सिव्हिल, इलेक्ट्रॉनिक्स, इ.)
• मेडिकल (MBBS): डॉक्टर होण्यासाठी.
• डेंटिस्ट्री (BDS): दातांच्या तज्ञ होण्यासाठी.
• फार्मसी (BPharm): औषधविज्ञान.
• आर्किटेक्चर (BArch): वास्तुशास्त्र.
• नर्सिंग: आरोग्य सेवेसाठी.
३. उद्यमशिलता आणि इतर व्यावसायिक कोर्सेस:
• होटेल मॅनेजमेंट: हॉटेल आणि पर्यटन क्षेत्रात करिअर.
• फॅशन डिझायनिंग: फॅशन क्षेत्रात.
• इंटीरियर्स डिझायनिंग: अंतर्गत डिझाइन क्षेत्रात.
• ग्राफिक डिझायनिंग: डिजीटल कला आणि डिझाइन.
• मल्टीमीडिया आणि अॅनिमेशन: अॅनिमेशन, व्हिडीओ एडिटिंग, इत्यादी.
४. कंप्युटर आणि आयटी संबंधित कोर्सेस:
• BCA (Bachelor of Computer Applications): संगणक विज्ञानावर आधारित कोर्स.
• Web Development, App Development: वेब डेव्हलपमेंट, मोबाइल अॅप डेव्हलपमेंट.
• Data Science, Artificial Intelligence, Machine Learning: डेटा सायन्स, ए.आय. आणि एम.एल.
५. कला व सृजनशीलता:
• चित्रकला (BFA): चित्रकला, शिल्पकला, ग्राफिक आर्ट्स.
• संगीत: शास्त्रीय संगीत, गायन, वादन इत्यादी.
• नृत्य: शास्त्रीय नृत्य, आधुनिक नृत्य.
६. इतर कोर्सेस:
• टीचिंग: B.Ed. (व्यवसायिक शिक्षक होण्यासाठी).
• इव्हेंट मॅनेजमेंट: इव्हेंट्स आयोजित करण्याचे कौशल्य.
• टूरिझम आणि ट्रॅव्हल मॅनेजमेंट: पर्यटन उद्योगात करिअर.
• बिझनेस अ‍ॅडमिनिस्ट्रेशन (BBA): व्यवस्थापन क्षेत्रात.
७. डिप्लोमा आणि सर्टिफिकेट कोर्सेस:
• फोटोग्राफी, वेब डिझायनिंग, डिजिटल मार्केटिंग.
• वर्डप्रेस डेव्हलपमेंट, आंतरराष्ट्रीय भाषा कोर्सेस (फ्रेंच, जर्मन, स्पॅनिश इ.).
८. कॅम्पस सेलेक्शन आणि प्लेसमेंट्स:
• काही प्रमाणात, कंपन्यांमध्ये थेट जॉब मिळवण्यासाठी कॅम्पस प्लेसमेंट्ससाठी निवड होऊ शकते.
१२ वी नंतर तुम्ही कितीही करियर पर्याय निवडू शकता, परंतु तुमच्या आवडी, कौशल्यांनुसार तुम्हाला योग्य पर्याय निवडणे महत्त्वाचे आहे. काही लोकप्रिय पर्याय खाली दिले आहेत:
1. वैद्यकीय क्षेत्र:
• MBBS (Doctor)
• BDS (Dentistry)
• Nursing
• Pharmacy
• Physiotherapy
2. इंजिनियरिंग:
• B.Tech / B.E. (इंजिनियरिंगच्या विविध शाखा जसे की, कम्प्युटर सायन्स, मेकॅनिकल, इलेक्ट्रिकल, सिव्हिल, इ.)
3. कला आणि मानविकी:
• B.A. (Arts, Psychology, Sociology, History, Political Science इ.)
• Journalism
• Fashion Designing
• Fine Arts
4. बिझनेस आणि व्यवस्थापन:
• BBA (Bachelor of Business Administration)
• BBM (Bachelor of Business Management)
• Hotel Management
• Event Management
5. कायदा:
• LLB (Law)
6. संगणक विज्ञान आणि माहिती तंत्रज्ञान:
• BCA (Bachelor in Computer Applications)
• Web Development / Software Development
7. वाणिज्य:
• B.Com (Bachelor of Commerce)
• CA (Chartered Accountant)
• CS (Company Secretary)
• ICWA (Cost Accounting)
तुम्ही कोणत्या क्षेत्रात रुचि ठेवता, हे तुमच्या करियरच्या निवडीवर प्रभाव टाकते. तुम्ही कोणत्याही क्षेत्रात जायचा निर्णय घेतल्यावर, त्या क्षेत्राची पूर्ण माहिती घ्या आणि त्यानुसार तुमचा अभ्यासक्रम निवडा.
उच्च शिक्षणाचे फायदे
व्यक्तिगत विकास:
उच्च शिक्षण केल्यामुळे तुमचा व्यक्तिमत्त्व विकास होतो. त्यातून तुमच्यात आत्मविश्वास, निर्णयक्षमता, समस्या सोडवण्याची क्षमता आणि अधिक विचारशक्ती निर्माण होते.
आर्थिक फायदा:
उच्च शिक्षण पूर्ण केल्याने तुमच्या कमाईच्या संधींमध्ये वाढ होते. अनेक नोकऱ्या आणि उद्योग क्षेत्रांमध्ये उच्च शैक्षणिक पात्रता असलेल्या व्यक्तींना अधिक वेतन दिले जाते.
4. नवीन ज्ञान आणि कौशल्ये मिळवणे:
उच्च शिक्षणामुळे तुम्ही तुमच्या आवडीनुसार ज्ञान मिळवू शकता आणि त्या क्षेत्रातील सर्वात जास्त अद्ययावत माहिती शिकू शकता. हे तुमच्या विकासासाठी महत्त्वपूर्ण ठरते.
5. जगभरातील संधी:
उच्च शिक्षणामुळे तुम्हाला देशातील तसेच जागतिक पातळीवरील संधी मिळू शकतात. बहुतेक मोठ्या कंपन्या आणि आंतरराष्ट्रीय संस्था उच्च शिक्षण घेतलेल्या व्यक्तींना पसंती देतात.
6. समाजातील स्थान:
उच्च शिक्षणाने तुम्हाला समाजात एक मजबूत स्थान मिळवता येते. तसेच तुम्ही इतरांच्या दृष्टीने आदर्श बनू शकता.
तुमचं करियर आणि जीवनाची दिशा ठरवण्यासाठी उच्च शिक्षण महत्त्वपूर्ण आहे, पण ते तुमच्या आवडी आणि स्वप्नांनुसार असावं. योग्य क्षेत्र आणि कोर्स निवडून, तुम्ही तुमच्या इच्छित क्षेत्रात यश प्राप्त करू शकता.
