दैनंदिन जीवनात वाढती धावपळ, माहितीचा ओघ आणि ताणतणाव यामुळे अनेकांना विसरभोळेपणा आणि लक्ष केंद्रित करण्यात अडचणी जाणवू लागल्या आहेत. विद्यार्थ्यांपासून ते नोकरदारांपर्यंत, प्रत्येकाला स्मरणशक्ती आणि एकाग्रता वाढवण्याची गरज भासत आहे.स्मरणशक्ती आणि एकाग्रता वाढवण्यासाठी तज्ज्ञांचा सल्ल्यनुसार मेंदूला सक्रिय ठेवणारे मेंदूचे व्यायाम रामबाण ठरू शकतात, विद्यार्थ्यांना सुद्धा याचा मोठा फायदा होऊ शकतो.
स्मरणशक्ती आणि एकाग्रता वाढवण्यासाठी मेंदूविकार तज्ज्ञांनी तीन खास व्यायाम सुचवले असून, ते नियमित केल्यास मेंदू तीव्र, सक्रिय आणि सतर्क राहतो, असा विश्वास त्यांनी व्यक्त केला आहे.
🧠 १. माइंडफुलनेस मेडिटेशन – शांत मनाचा प्रभावशाली उपाय
तज्ज्ञांच्या मते, दररोज १० ते १५ मिनिटांचे माइंडफुलनेस मेडिटेशन केल्यास मेंदू शांत राहतो आणि सध्याच्या क्षणात लक्ष केंद्रित करण्याची क्षमता वाढते. हे ध्यान प्री-फ्रंटल कॉर्टेक्सवर परिणाम करतं, जो स्मरणशक्ती, निर्णयक्षमता आणि विचारशक्तीवर प्रभाव टाकतो.
माइंडफुलनेस मेडिटेशन करण्याची पद्धत:
१. शांत जागा निवडा
कोणतीही गडबड नसलेली, शांत आणि आरामदायक जागा शोधा.
२. बसण्याची योग्य स्थिती ठेवा
पाठीचा कणा ताठ ठेवून मांडी घालून बसा (किंवा खुर्चीतही बसू शकता)
हात मांडीवर किंवा गुडघ्यावर ठेवावेत
डोळे हलकेच मिटा
३. श्वासावर लक्ष केंद्रित करा
फक्त श्वासावर लक्ष केंद्रित करा – आत घेताना आणि बाहेर सोडताना
काहीही विचार डोक्यात आले तरी त्याकडे दुर्लक्ष करून पुन्हा श्वासाकडे लक्ष द्या
४. विचार, भावना येऊ द्या पण त्यात गुंतू नका
जर काही विचार आले (ते येणारच!), तर फक्त “हे विचार आहेत” हे लक्षात ठेवा आणि पुन्हा श्वासाकडे परत या स्वतःला दोष देऊ नका
५. दैनंदिन सराव ठेवा
सुरुवातीला फक्त ५ ते १० मिनिटे रोज हा सराव करा
हळूहळू वेळ वाढवा – १५ ते ३० मिनिटांपर्यंत
🧠 फायदे:
तणाव कमी होतो
एकाग्रता वाढते
चिडचिड कमी होते
मनःशांती मिळते
झोप सुधारते
🌟 छोटा मंत्र –
“श्वास घ्या… क्षणात जगा… आणि शांत व्हा.”
🧩 २. ब्रेन गेम्स – मेंदूला चालना देणारे खेळ
सुडोकू, क्रॉसवर्ड, बुद्धिबळ, मेमरी कार्ड्ससारखे मेंदूचे खेळ मानसिक क्षमतांना चालना देतात. विविध मोबाईल अ‍ॅप्ससुद्धा यासाठी उपयुक्त ठरतात. अशा खेळांमुळे मेंदूचे विविध भाग सक्रीय राहतात आणि मेंदूतील न्यूरॉन्समध्ये नव्या कनेक्शनची निर्मिती होते.
🏃♂️ ३. शारीरिक व्यायाम – मेंदूसाठीही फायदेशीर
मेंदूला फक्त बौद्धिक नव्हे तर शारीरिक व्यायामाचीही गरज आहे. दररोज ३० मिनिटांचा चालण्याचा किंवा सायकलिंगचा व्यायाम मेंदूपर्यंत ऑक्सिजन पोहोचवतो आणि ‘BDNF’ नावाच्या मेंदूविकासक प्रथिनाच्या निर्मितीला चालना देतो. यामुळे तणाव कमी होतो आणि एकाग्रता सुधारते.
झोप आणि आहारही तितकेच महत्त्वाचे
या व्यायामांसोबत सातत्यपूर्ण झोप (७–८ तास), संतुलित आहार (ओमेगा-३, अँटीऑक्सिडंट्सयुक्त) आणि समाजाशी संवाद टिकवणेही स्मरणशक्ती आणि मानसिक स्वास्थ्यासाठी महत्त्वाचे आहेत, असेही तज्ज्ञांनी सांगितले.
जर तुम्हाला वारंवार विसरायला होत असेल, किंवा अभ्यास किंवा कामात लक्ष लागत नसेल, तर मेंदूच्या या तिन्ही व्यायामांचा तुमच्या दिनचर्येत नक्की समावेश करा. थोडासा वेळ दिलात, तर मेंदू तुमच्यावर भरभरून कृपावर्षा करेल!
रेशनकार्ड धारकांनो सावध! असं केल्यास रेशन कार्ड होणार रद्द – सरकारचा इशारा
पुरुषांचे आयुष्य उद्ध्वस्त करणाऱ्या ‘Prostate Cancer’ ची सुरूवातीची 5 लक्षणे कोणती?
कोब्रा हातात उचलणाऱ्या व्यक्तीचा व्हिडिओ सोशल मीडियावर व्हायरल!
पैसे नसतांना व्यवसाय सुरू करण्यासाठी काही क्रिएटिव्ह आणि कमी खर्चात सुरू होणाऱ्या १० बिझनेस आयडिया
चॉकलेटसाठी पैसे मागणाऱ्या चिमुकलीचा दुर्दैवी अंत; जन्मदात्याच ठरला खुनी
